W procesie kształtowania się mowy, rozwój dłoni i ich sprawność ma ogromne znaczenie. Co więcej, pracując nad dłońmi pracujemy również nad mową dziecka…
W świetle najnowszych badań neurobiologii „mowa jest czynnością złożoną, procesem wieloetapowym, w którego realizację zaangażowanych jest wiele struktur mózgowych kierujących oraz scalających pracę układów anatomicznych i funkcjonalnych, biorących bezpośredni udział w odbiorze i nadawaniu mowy”. Definicja ta wskazuje, jak wiele czynników wpływa na rozwój mowy. Jednym z nich jest motoryka precyzyjna dłoni, czyli precyzyjne ruchy dłoni i palców oraz manipulacja dłońmi pod kontrolą wzroku.
Prawidłowo wykształcona funkcja ręki umożliwia i przyspiesza rozwój mowy. Można tego dokonać poprzez odpowiednią stymulację dłoni, co prowadzi do pobudzania ośrodka w mózgu odpowiedzialnego za funkcje percepcyjne i motoryczne dłoni, wpływając pośrednio na aktywizację ruchowego ośrodka mowy. Przyczyną tego zjawiska jest sąsiedztwo obu tych ośrodków w korze mózgowej. Zajmują one duży obszar, co świadczy o tym jak wielkie jest ich znaczenie. Motoryka precyzyjna dłoni oraz mowa należy do wyższych czynności mózgowych, które sterowane są przez procesy korowe.
W jaki sposób możemy usprawniać dziecięce dłonie?
Oto przykłady zabaw usprawniających rozwój dłoni:
- rysowanie i malowanie przeróżnymi przyborami na różnorodnych powierzchniach, strukturach oraz materiałach
- wycinanie, wydzieranie, wyklejanie,
- lepienie, wałkowanie, ugniatanie, rzeźbienie z plasteliny, ciastoliny, modeliny, masy solnej, masy piaskowej
- przewlekanie, wyszywanie, przeplatanie, wiązanie za pomocą tasiemek, wstążeczek, sznurków
- zapinanie i odpinanie guzików, rzepów, suwaków
- odkręcanie i zakręcanie słoików, nakrętek, pudełek itp.–
- chwytanie i przenoszenie małych przedmiotów paluszkami, pęsetką, spinaczami,–
- zgniatanie, formowanie, ugniatanie kulek z papieru, gazet, folii spożywczej itp.–
- mieszanie, przesypywanie, przelewanie piasku, ryżu, kaszy, wody,
Manipulując rękoma aktywizujemy elementy kory mózgowej odpowiedzialne za ruch, a tym samym pobudzamy ośrodek ruchowy mowy. Warto więc wspierać rozwój dziecka stwarzając mu okazję do usprawniania rąk i zabaw stymulujących małą motorykę J